Lấy dấu răng để làm gì? Có đau không & quy trình chi tiết từ A-Z

Avatar photo
Tư vấn chuyên môn bài viết
Ths. BS CK2 Dương Minh Tùng

Chuyên khoa: Trồng răng Implant và Phẫu thuật Răng Hàm Mặt

Thạc sĩ, Bác sĩ Dương Minh Tùng - chuyên gia uy tín trong lĩnh vực trồng răng implant tại Platinum Dental, với hơn 16 năm kinh nghiệm và các chứng nhận chuyên môn cao cấp.

Khi thực hiện các dịch vụ nha khoa như bọc răng sứ, niềng răng hay trồng Implant, “lấy dấu răng” là một bước không thể thiếu. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn lo ngại về cảm giác khó chịu, buồn nôn khi lấy dấu răng.

Vậy thực chất lấy dấu răng để làm gì, có đau không? Hiện nay có những phương pháp nào và đâu là công nghệ hiện đại nhất? Hãy cùng Platinum Dental Group giải đáp tất cả thắc mắc trong bài viết chi tiết dưới đây.

Lấy dấu răng để làm gì?

Lấy dấu răng là một kỹ thuật nha khoa cơ bản nhưng vô cùng quan trọng, nhằm mục đích sao chép lại một cách chính xác đến từng milimet hình dáng, kích thước, vị trí của răng và các cấu trúc giải phẫu liên quan trong khoang miệng (như nướu, vòm miệng, xương hàm). Mẫu dấu răng này được xem như một “bản sao 3D” hoàn hảo của hàm răng, đóng vai trò là bản thiết kế không thể thiếu cho các giai đoạn điều trị tiếp theo.

Lấy dấu răng là bước nền tảng để tạo nên một nụ cười hoàn mỹ và chuẩn khớp cắn
Lấy dấu răng là bước nền tảng để tạo nên một nụ cười hoàn mỹ và chuẩn khớp cắn

Tầm quan trọng của việc lấy dấu răng trong nha khoa:

  • Nền tảng để chế tác phục hình chính xác: Đây là mục đích quan trọng nhất. Dựa vào mẫu dấu răng, các kỹ thuật viên tại phòng Labo có thể chế tác ra mão răng sứ, mặt dán sứ Veneer, cầu răng, hàm giả tháo lắp, hay các khay niềng trong suốt có kích thước và hình dáng vừa khít tuyệt đối với răng thật của khách hàng. Điều này đảm bảo tính thẩm mỹ tự nhiên và chức năng ăn nhai tối ưu.
  • Cơ sở để chẩn đoán và lập kế hoạch điều trị: Mẫu dấu răng giúp bác sĩ có cái nhìn tổng quan và chi tiết về tình trạng răng miệng, đặc biệt là tương quan khớp cắn giữa hai hàm. Từ đó, bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác các vấn đề như răng hô, móm, lệch lạc và lên một phác đồ điều trị chỉnh nha, trồng răng Implant hay phục hình thẩm mỹ toàn diện, cá nhân hóa cho từng trường hợp.
  • Lưu trữ hồ sơ bệnh án: Mẫu dấu răng là một tài liệu y khoa quan trọng, giúp lưu lại tình trạng răng và khớp cắn ban đầu của khách hàng. Đây là cơ sở để so sánh, theo dõi và đánh giá sự thay đổi cũng như hiệu quả của quá trình điều trị theo thời gian.

Nếu quá trình lấy dấu răng không chuẩn xác, dù chỉ sai lệch một chút, cũng sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng: phục hình bị kênh, cộm, không khít sát, gây khó khăn khi ăn nhai, ảnh hưởng đến khớp cắn và thậm chí có thể dẫn đến kết quả điều trị chỉnh nha, gây tốn kém thời gian và chi phí.

Các cách lấy dấu răng phổ biến nhất

Cùng với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, các phương pháp lấy dấu răng đã có những bước tiến vượt bậc. Dưới đây là tổng hợp chi tiết các phương pháp từ truyền thống đến hiện đại.

Lấy dấu răng bằng thạch cao

Đây là một trong những vật liệu lấy dấu răng đầu tiên được sử dụng trong nha khoa. Thạch cao ở dạng bột mịn, khi trộn với nước sẽ tạo thành một hỗn hợp sệt và đông cứng lại sau một thời gian ngắn. Hiện nay, thạch cao chủ yếu dùng trong giai đoạn tạo mẫu và không còn phổ biến để lấy dấu trực tiếp trên bệnh nhân.

Lấy dấu răng bằng thạch cao là phương pháp không còn phổ biến để lấy dấu trực tiếp
Lấy dấu răng bằng thạch cao là phương pháp không còn phổ biến để lấy dấu trực tiếp
  • Ưu điểm:
    • Chi phí vật liệu rất thấp.
    • Khi đông cứng, mẫu dấu có độ chính xác cao và rất ổn định, không bị biến dạng theo thời gian, thích hợp cho việc lưu trữ lâu dài.
    • Có thể tiếp xúc với nước mà không bị biến chất.
  • Nhược điểm:
    • Trải nghiệm tồi tệ cho bệnh nhân: Thạch cao có mùi vị khó chịu, gây khô miệng và kích thích phản xạ buồn nôn rất mạnh.
    • Kỹ thuật phức tạp: Đòi hỏi bác sĩ phải có kinh nghiệm và tay nghề cao để kiểm soát vật liệu, tránh nguy cơ bột chảy vào đường thở của bệnh nhân.
    • Mẫu dấu sau khi đông rất giòn và dễ gãy vỡ trong quá trình thao tác hoặc vận chuyển.

Lấy dấu răng bằng Alginate

Alginate là một loại vật liệu lấy dấu có nguồn gốc từ tảo biển, ở dạng bột và được pha với nước. Nhờ tính đàn hồi nhẹ, nó thường được sử dụng để lấy dấu sơ khởi trong các trường hợp chỉnh nha hoặc làm răng tạm.

Lấy dấu răng bằng Alginate có thao tác rất đơn giản
Lấy dấu răng bằng Alginate có thao tác rất đơn giản
  • Ưu điểm:
    • Chi phí thấp và rất dễ sử dụng, thao tác đơn giản.
    • Thời gian đông có thể dễ dàng điều chỉnh bằng cách thay đổi nhiệt độ nước (nước lạnh đông lâu hơn, nước ấm đông nhanh hơn).
    • Mùi vị tương đối dễ chịu hơn thạch cao.
  • Nhược điểm:
    • Độ chính xác không cao: Mẫu Alginate rất dễ bị co ngót và biến dạng nếu không được đổ mẫu thạch cao ngay lập tức (trong vòng 15-30 phút).
    • Kích thước mẫu không ổn định: Mẫu dấu dễ mất nước và thay đổi kích thước, không thích hợp cho các phục hình đòi hỏi độ chính xác tuyệt đối.
    • Vẫn gây cảm giác đầy miệng và có thể gây khó chịu cho những người nhạy cảm.

Lấy dấu răng bằng cao su (Silicone)

Cao su lấy dấu (Silicone) là vật liệu cao cấp, được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong các phương pháp lấy dấu truyền thống. Nó được sử dụng rộng rãi trong các trường hợp phục hình sứ và cấy ghép Implant nhờ khả năng sao chép chi tiết cực kỳ tốt.

Lấy dấu răng bằng cao su có khả năng sao chép chi tiết cực kì tốt
Lấy dấu răng bằng cao su có khả năng sao chép chi tiết cực kì tốt
  • Ưu điểm:
    • Độ chính xác rất cao: Ghi lại được những chi tiết nhỏ nhất của răng và nướu.
    • Độ đàn hồi hoàn hảo: Sau khi đông, mẫu dấu dẻo dai, không bị biến dạng khi lấy ra khỏi các vùng lẹm của răng.
    • Mẫu dấu ổn định: Kích thước mẫu rất ổn định theo thời gian, cho phép đổ mẫu sau một khoảng thời gian dài mà không sợ sai lệch.
  • Nhược điểm:
    • Chi phí cao: Đây là loại vật liệu lấy dấu truyền thống đắt tiền nhất.
    • Thời gian làm việc và đông kết khá nhanh, đòi hỏi bác sĩ và phụ tá phải phối hợp thao tác một cách nhanh chóng và chuẩn xác.
    • Một số loại cao su có mùi hóa học đặc trưng, có thể gây khó chịu.

Lấy dấu răng bằng hợp chất nhiệt dẻo

Đây là loại vật liệu ở thể rắn trong điều kiện thường và sẽ trở nên mềm dẻo khi được làm nóng trong nước (khoảng 55-70°C). Nó chủ yếu được dùng để lấy dấu sơ khởi cho người mất toàn bộ răng hoặc để tạo khay lấy dấu cá nhân. Không dùng cho phục hình cố định hay chỉnh nha hiện đại.

Lấy dấu răng bằng hợp chất dẻo hỗ trợ lấy dấu răng nhiều phân đoạn
Lấy dấu răng bằng hợp chất dẻo hỗ trợ lấy dấu răng nhiều phân đoạn
  • Ưu điểm:
    • Chi phí tương đối rẻ.
    • Có thể tái sử dụng nhiều lần sau khi được làm sạch và khử trùng.
  • Nhược điểm:
    • Nguy cơ gây bỏng: Do là hợp chất nhiệt, nếu không kiểm soát nhiệt độ cẩn thận có thể gây bỏng niêm mạc miệng của bệnh nhân.
    • Độ chính xác không cao, không thể ghi lại các chi tiết tinh vi.
    • Thao tác tương đối phức tạp.

Hạn chế chung của các phương pháp truyền thống: Dù là 1 thì hay 2 thì, các phương pháp lấy dấu vật lý đều không còn được ưa chuộng. Chúng gây khó chịu, tốn thời gian, và độ chính xác phụ thuộc nhiều vào tay nghề bác sĩ. Hơn nữa, sau khi lấy dấu, mẫu vật lý phải được vận chuyển đến Labo. Quá trình này không chỉ gây trì hoãn việc chế tác răng mà còn tiềm ẩn nguy cơ mẫu bị hư hỏng, biến dạng do va đập hoặc thay đổi nhiệt độ.

Lấy dấu quét trong miệng 3D – Bước đột phá của nha khoa hiện đại

Đây là phương pháp lấy dấu tiên tiến nhất hiện nay, thay thế hoàn toàn các loại vật liệu vật lý kể trên. Bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị có đầu quét nhỏ gọn (intraoral scanner), tích hợp camera thông minh để ghi lại hàng nghìn hình ảnh mỗi giây. Những hình ảnh này sẽ được phần mềm máy tính xử lý và tái tạo thành một mô hình 3D hoàn chỉnh của hàm răng với màu sắc chân thực.

Phương pháp lấy dấu quét trong miệng 3D hiện đại, độ chính xác vượt trội
Phương pháp lấy dấu quét trong miệng 3D hiện đại, độ chính xác vượt trội
  • Ưu điểm:
    • Trải nghiệm thoải mái tuyệt đối: Hoàn toàn không sử dụng khay và vật liệu, loại bỏ 100% cảm giác khó chịu, cộm vướng và phản xạ buồn nôn.
    • Độ chính xác vượt trội: Dữ liệu kỹ thuật số có độ chính xác đến từng micromet, loại bỏ mọi sai số do con người hoặc do sự co ngót của vật liệu.
    • Nhanh chóng và tiết kiệm thời gian: Toàn bộ quá trình quét hai hàm chỉ mất từ 2-5 phút.
    • Trực quan sinh động: Khách hàng có thể nhìn thấy ngay lập tức mô hình 3D hàm răng của mình trên màn hình, dễ dàng thảo luận với bác sĩ. Đặc biệt, công nghệ này còn cho phép mô phỏng kết quả sau khi niềng răng hoặc làm răng sứ, giúp bạn thấy trước nụ cười tương lai.
  • Nhược điểm:
    • Chi phí đầu tư hệ thống máy móc ban đầu rất cao, do đó chỉ những nha khoa lớn, uy tín và có định hướng phát triển theo tiêu chuẩn quốc tế mới trang bị công nghệ này.

Platinum Dental Group tự hào ứng dụng công nghệ quét 3D iTero 5D Plus hiện đại nhất.

Thấu hiểu những lo lắng và mong muốn của khách hàng về một trải nghiệm nha khoa nhẹ nhàng, chính xác, hiệu quả cao, tại Platinum Dental Group, chúng tôi đã đầu tư hệ thống máy quét trong miệng iTero 5D Plus – thế hệ máy quét thông minh và hiện đại bậc nhất thế giới hiện nay.

Với iTero 5D Plus, việc lấy dấu răng không còn là nỗi ám ảnh. Công nghệ này được chúng tôi ứng dụng cho mọi dịch vụ, từ thăm khám, chẩn đoán, thiết kế nụ cười, lên kế hoạch chỉnh nha trong suốt, phục hình sứ, cấy ghép Implant cho đến sản xuất các khay, máng hay in 3D mẫu hàm.

Quy trình lấy dấu răng chuẩn nha khoa

Phương pháp lấy dấu răng 1 thì (One-step Impression)

Đây là kỹ thuật lấy dấu truyền thống sử dụng vật liệu cao su. Bác sĩ sẽ đặt đồng thời cả cao su đặc (putty) và cao su lỏng (light body) vào khay và đưa vào miệng bệnh nhân trong một lần duy nhất.

Phương pháp lấy dấu 1 thì
Phương pháp lấy dấu 1 thì

Các bước thực hiện:

  • Bước 1: Chuẩn bị vật tư. Bác sĩ và phụ tá sẽ chuẩn bị các dụng cụ cần thiết, bao gồm: chất lấy dấu cao su đặc (Putty) và cao su lỏng (Light Body), súng bơm cao su lỏng, khay lấy dấu phù hợp với cung hàm của khách hàng (toàn hàm, nửa hàm, khay cá nhân).
  • Bước 2: Tiến hành lấy dấu. Quá trình này diễn ra đồng thời:
    • Phụ tá trộn cao su đặc và đặt vào lòng khay lấy dấu.
    • Cùng lúc đó, bác sĩ bơm một lớp cao su lỏng bao phủ lên các răng cần lấy dấu chi tiết.
    • Bác sĩ đưa khay đã có cao su đặc vào miệng khách hàng, giữ chặt và cố định cho đến khi vật liệu đông cứng hoàn toàn rồi nhẹ nhàng lấy ra.

Tuy nhanh nhưng kỹ thuật này có thể không kiểm soát tốt độ dày của lớp cao su lỏng, đôi khi ảnh hưởng đến độ chính xác cuối cùng. Và quan trọng nhất, nó vẫn gây khó chịu, buồn nôn cho bệnh nhân.

Phương pháp lấy dấu răng 2 thì (Two-step Impression)

Đây là kỹ thuật phức tạp hơn nhưng cho độ chính xác cao hơn phương pháp 1 thì, vì vậy vẫn được sử dụng khá phổ biến ở những nơi chưa có máy quét 3D.

Phương pháp lấy dấu 2 thì
Phương pháp lấy dấu 2 thì

Các bước thực hiện:

  • Bước 1: Chuẩn bị vật tư. Tương tự như phương pháp 1 thì, bao gồm cao su đặc, cao su lỏng, súng bơm và khay lấy dấu.
  • Bước 2: Tiến hành lấy dấu lần 1 (với cao su đặc).
    • Bác sĩ đặt cao su đặc vào khay, thường phủ một tấm nylon mỏng lên trên để tạo khoảng trống.
    • Đưa khay vào miệng bệnh nhân và giữ cố định đến khi cao su đặc đông cứng.
    • Lấy khay ra, gỡ bỏ tấm nylon, rửa sạch và thổi khô dấu. Lúc này, chúng ta có một khuôn sơ khởi.
  • Bước 3: Tiến hành lấy dấu lần 2 (với cao su lỏng).
    • Bác sĩ bơm cao su lỏng vào xung quanh các răng cần lấy dấu và bơm một lớp mỏng vào lòng khay đã có dấu cao su đặc.
    • Đặt khay trở lại chính xác vị trí cũ trong miệng bệnh nhân và giữ cố định cho đến khi cao su lỏng đông hoàn toàn.
    • Nhẹ nhàng lấy khay dấu cuối cùng ra khỏi miệng.

Quy trình này tốn nhiều thời gian hơn, đòi hỏi sự tỉ mỉ và chính xác cao ở cả hai lần đặt khay. Và dĩ nhiên, bệnh nhân phải chịu cảm giác khó chịu trong miệng lâu hơn.

Phương pháp lấy dấu quét trong miệng 3D tại Platinum Dental Group

Đây là quy trình chuẩn mực, hiện đại và hiệu quả nhất đang được áp dụng tại Platinum Dental Group với máy iTero 5D Plus.

Trải nghiệm lấy dấu răng êm ái, chính xác và nhanh chóng với công nghệ iTero 5D Plus tại Platinum Dental Group
Trải nghiệm lấy dấu răng êm ái, chính xác và nhanh chóng với công nghệ iTero 5D Plus tại Platinum Dental Group
  • Bước 1: Chuẩn bị: Bạn sẽ được hướng dẫn ngồi vào ghế một cách thoải mái nhất. Bác sĩ sẽ khởi động máy quét.
  • Bước 2: Tiến hành quét: Bác sĩ sử dụng đầu quét iTero nhỏ gọn, di chuyển nhẹ nhàng, lướt qua bề mặt của tất cả các răng ở cả hai hàm. Quá trình này diễn ra liên tục và hoàn toàn không chạm vào nướu hay lưỡi gây khó chịu.
  • Bước 3: Hoàn tất và kiểm tra: Chỉ sau vài phút, mô hình 3D chính xác của hàm răng bạn sẽ hiện lên trên màn hình cảm ứng. Bác sĩ có thể xoay, phóng to để kiểm tra mọi góc cạnh, đảm bảo không bỏ sót chi tiết nào.
  • Bước 4: Gửi dữ liệu đến Labo: Chỉ với một cú nhấp chuột, file kỹ thuật số sẽ được gửi ngay lập tức đến phòng Labo của Platinum Dental Group. Ngay sau khi bạn rời khỏi ghế, các kỹ thuật viên đã có thể bắt tay vào việc thiết kế nụ cười và chế tác phục hình cho bạn.

Lưu ý khi lấy dấu răng

Lấy dấu răng có đau không? Câu trả lời là KHÔNG. Lấy dấu răng là một kỹ thuật không xâm lấn, không gây đau đớn. Vấn đề chính nằm ở cảm giác khó chịu.

  • Với phương pháp truyền thống: Cảm giác khó chịu, buồn nôn là có thật và khá phổ biến.
  • Với phương pháp quét 3D iTero: Cảm giác khó chịu được loại bỏ hoàn toàn. Bạn sẽ chỉ cảm thấy như có một chiếc bàn chải điện nhỏ đang lướt nhẹ trong miệng.

Để quá trình lấy dấu răng diễn ra thuận lợi nhất, bạn cần lưu ý:

  • Giữ tinh thần thoải mái: Hãy thả lỏng cơ thể, tránh căng thẳng vì điều này có thể làm tăng phản xạ buồn nôn.
  • Tập trung vào hơi thở: Hít thở sâu và đều bằng mũi. Việc tập trung vào nhịp thở sẽ giúp bạn phân tâm khỏi cảm giác trong miệng.
  • Trao đổi cởi mở với bác sĩ: Đừng ngần ngại chia sẻ nếu bạn có cơ địa nhạy cảm hoặc quá lo lắng. Bác sĩ sẽ có những phương pháp hỗ trợ và thực hiện thao tác một cách nhẹ nhàng nhất có thể.
  • Lựa chọn nha khoa uy tín: Đây là lưu ý quan trọng nhất. Hãy ưu tiên những địa chỉ nha khoa hiện đại, ứng dụng công nghệ lấy dấu 3D kỹ thuật số. Điều này không chỉ đảm bảo một trải nghiệm thoải mái mà còn là sự bảo chứng cho một kết quả điều trị chính xác và thành công.

Nếu bạn vẫn còn e ngại về việc lấy dấu răng, hãy đến Platinum Dental Group để tự mình trải nghiệm sự khác biệt vượt trội của công nghệ. Chúng tôi không chỉ hiểu rõ những lo lắng của bạn mà còn mang đến giải pháp tối ưu với máy quét 3D iTero 5D Plus. Lựa chọn Platinum là lựa chọn sự thoải mái, chính xác và hiệu quả, đặt nền móng vững chắc cho một nụ cười hoàn mỹ.

ĐẶT LỊCH TƯ VẤN NGAY HÔM NAY!

Để được trải nghiệm trực tiếp công nghệ lấy dấu răng 3D iTero và nhận tư vấn chuyên sâu từ đội ngũ bác sĩ hàng đầu, vui lòng liên hệ với chúng tôi:

PLATINUM DENTAL GROUP

Platinum Dental Central: 

  • Địa chỉ: 127 Nguyễn Cư Trinh, Phường Cầu Ông Lãnh, TP. HCM 
  • Hotline: 0967 797 799

Platinum Dental Thảo Điền: 

  • Địa chỉ: 1H Đường số 10, Phường An Khánh, TP. HCM 
  • Hotline: 096 71 78 799

Email: info@platinumdentalvietnam.com

Website: https://platinumdentalvietnam.com/

Instagram: https://www.instagram.com/platinumdental.vietnam/

Facebook: facebook.com/platinumdentalvn