English
Dây thun niềng răng là một trong những bộ phận quan trọng trong quá trình chỉnh nha, thường được sử dụng để hỗ trợ điều chỉnh vị trí răng và khớp cắn. Tuy nhỏ bé nhưng loại dây này đóng vai trò không thể thiếu trong việc giúp răng di chuyển theo đúng hướng mà bác sĩ đã lên kế hoạch. Trong bài viết này, hãy cùng Platinum Dental tìm hiểu chi tiết dây thun niềng răng.
Nội dung bài viết
Dây thun niềng răng là gì?
Niềng răng là một quá trình điều trị chuyên sâu, đòi hỏi bác sĩ phải xây dựng phác đồ phù hợp với từng tình trạng răng miệng cụ thể. Tùy vào độ lệch lạc của răng và khớp cắn, mỗi bệnh nhân có thể cần sử dụng những khí cụ hỗ trợ khác nhau bên cạnh hệ thống mắc cài và dây cung. Một số trường hợp cần đến khí cụ nong hàm, cấy vít hỗ trợ, trong khi nhiều người sẽ được chỉ định dùng dây thun chỉnh nha để tăng hiệu quả chỉnh nha.
Thông thường, quá trình niềng răng truyền thống sử dụng lực kéo từ mắc cài và dây cung để dần đưa răng về đúng vị trí. Trong đó, dây thun niềng răng (dây thun liên hàm) giúp tăng cường lực kéo giữa hai hàm, hỗ trợ điều chỉnh tương quan giữa chúng một cách hiệu quả hơn.
Thun chỉnh nha là loại dây thun có tính đàn hồi cao, được móc từ răng hàm trên xuống răng hàm dưới (hoặc ngược lại), tạo ra lực kéo phù hợp để hỗ trợ quá trình di chuyển của răng. Tuy nhiên, không phải ai cũng cần sử dụng dây thun trong suốt quá trình niềng răng, điều này phụ thuộc hoàn toàn vào tình trạng cụ thể của từng người và đánh giá chuyên môn từ bác sĩ điều trị.
Xem thêm: Niềng răng ăn gì? Các loại thực phẩm nên và không nên ăn
Tác dụng của dây thun niềng răng
Dây thun chỉnh nha là một khí cụ hỗ trợ không thể thiếu trong nhiều trường hợp niềng răng. Loại dây này giúp tạo thêm lực kéo bổ trợ, góp phần đưa các răng về đúng vị trí trên cung hàm, đồng thời hỗ trợ điều chỉnh sự tương quan giữa hai hàm để cải thiện khớp cắn.
Dây thun niềng răng thường được mắc từ răng hàm trên xuống răng hàm dưới theo vị trí mà bác sĩ chỉ định. Việc này không chỉ giúp điều chỉnh khớp cắn sai lệch mà còn hỗ trợ nắn chỉnh những răng mọc lệch, răng chen chúc hoặc không nằm thẳng hàng với các răng khác.
Tùy vào tình trạng răng miệng của từng người, bác sĩ sẽ lựa chọn cách sử dụng và vị trí đeo dây thun phù hợp. Khi được đeo đúng cách và liên tục, dây thun sẽ phát huy hiệu quả bằng cách tạo ra lực kéo ổn định, hỗ trợ dịch chuyển răng một cách từ từ nhưng chính xác. Chất liệu làm nên dây thun chỉnh nha thường là loại cao su y tế chuyên dụng, đảm bảo an toàn và thân thiện với khoang miệng.
Trong những trường hợp chỉnh nha phức tạp như răng hô, dây thun thường được móc từ phần trước của hàm trên đến phần sau của hàm dưới. Điều này giúp kéo các răng trên lùi lại, đồng thời đẩy răng dưới tiến lên, từ đó cân bằng lại khớp cắn và hình dáng khuôn mặt.
Các loại dây thun niềng răng đang được sử dụng phổ biến
Dưới đây là một số loại dây thun niềng răng đang được sử dụng phổ biến hiện nay:
Thun tách kẽ
Thun tách kẽ là một vòng cao su nhỏ, có kích thước khoảng 1cm, được đặt vào giữa các răng nhằm tạo ra khoảng hở cần thiết. Mục đích chính của loại thun này là tạo điều kiện thuận lợi để bác sĩ gắn khâu (band) vào răng.
Khi khâu được gắn đúng vị trí, chúng sẽ cố định dây cung một cách chắc chắn, giúp tăng cường lực kéo và hỗ trợ điều chỉnh răng lệch một cách hiệu quả trong quá trình niềng.
Thun liên hàm
Loại thun này được làm từ chất liệu cao su co giãn, có kích thước lớn hơn so với thun tách kẽ và thường có nhiều màu sắc khác nhau để người dùng lựa chọn. Thun liên hàm được gắn vào các móc nhỏ (hooks) nằm trên mắc cài ở răng hàm trên và hàm dưới. Nhiệm vụ chính của nó là tạo lực kéo giữa hai hàm, giúp điều chỉnh vị trí của những răng mọc lệch, răng chìa ra ngoài hoặc không đúng khớp cắn.
Ngoài ra, thun liên hàm còn hỗ trợ cải thiện tình trạng khớp cắn hở, góp phần cân chỉnh hai hàm sao cho hài hòa. Để đảm bảo hiệu quả chỉnh nha, người đeo cần thay thun liên hàm khoảng 2–3 lần mỗi ngày, giúp duy trì lực kéo ổn định và liên tục trong suốt quá trình điều trị.
Thun kéo
Thun kéo hoạt động dựa trên nguyên lý tạo lực trượt giữa hai hàm, nhằm hỗ trợ điều chỉnh khớp cắn và đưa răng về đúng vị trí mong muốn. Thông thường, bác sĩ sẽ gắn một đầu của thun vào mắc cài hàm trên, đầu còn lại móc vào mắc cài hàm dưới theo phương thẳng đứng hoặc chéo, tùy theo tình trạng răng.
Lực kéo liên tục từ thun giúp sắp xếp lại các răng lệch lạc, cải thiện sự cân đối của cung hàm và hỗ trợ làm đều hàng răng một cách hiệu quả.
Thun buộc tại chỗ
Thun buộc cố định (thun chuỗi) là một loại dây cao su gồm nhiều vòng nhỏ liên kết với nhau, được gắn trực tiếp lên mắc cài trong quá trình niềng răng. Loại thun này thường được sử dụng để kéo các răng thưa lại gần nhau, giúp thu hẹp khoảng cách giữa các răng và tạo nên sự đều đặn, sát khít trên cung hàm.
Xem thêm: Niềng Răng Trainer Là Gì? Phân Loại Niềng Răng Silicon Trainer
Một số điều cần lưu ý khi sử dụng dây thun niềng răng
Để đảm bảo hiệu quả tối ưu trong suốt quá trình niềng răng, người đeo dây thun chỉnh nha cần lưu ý những điều sau:
- Rửa tay sạch trước khi thao tác: Trước khi gắn hoặc tháo dây thun, bạn nên vệ sinh tay kỹ lưỡng để tránh đưa vi khuẩn vào khoang miệng.
- Tháo dây khi ăn uống và đánh răng: Việc tháo dây thun khi ăn hoặc vệ sinh răng sẽ giúp tránh làm đứt, giãn hoặc rơi mất dây, đồng thời bảo vệ mắc cài không bị tổn hại.
- Thay dây thun đúng lịch: Tùy theo hướng dẫn của bác sĩ, bạn nên thay mới dây thun khoảng 2–3 lần mỗi ngày để đảm bảo lực kéo luôn ổn định và hiệu quả.
- Hạn chế há miệng quá rộng: Tránh mở miệng quá to khi nói chuyện, ngáp hoặc cười lớn vì có thể làm dây bị kéo căng quá mức, ảnh hưởng đến quá trình chỉnh nha.
- Ưu tiên thực phẩm mềm: Ăn các món dễ nhai, ít dính giúp giảm áp lực lên dây thun và tránh tình trạng bung mắc cài.
- Không sử dụng hai dây cùng lúc: Việc đeo nhiều dây cùng lúc có thể làm tăng lực kéo không kiểm soát, dễ gây đau nhức và ảnh hưởng xấu đến răng, khớp hàm.
- Báo ngay cho bác sĩ nếu gặp sự cố: Nếu dây thun bị bung, mất hoặc có biểu hiện bất thường, bạn nên liên hệ nha sĩ để được kiểm tra và xử lý kịp thời.
- Tránh để dây thun bị ố màu: Hạn chế các thực phẩm, đồ uống sậm màu (như cà phê, nước ngọt, trà) và không hút thuốc. Đồng thời, duy trì việc vệ sinh răng miệng đúng cách để dây thun luôn sạch sẽ và không bị đổi màu.
Cần đeo dây thun chỉnh nha trong bao lâu?
Thời gian đeo dây thun chỉnh nha sẽ được bác sĩ xác định dựa trên tình trạng răng miệng cụ thể của từng bệnh nhân. Để đạt kết quả tối ưu trong quá trình niềng răng, người bệnh cần đeo dây thun đều đặn mỗi ngày với thời lượng tối thiểu khoảng 20 tiếng. Việc này giúp duy trì lực kéo ổn định, hỗ trợ răng dịch chuyển đúng hướng theo phác đồ điều trị.
Thông thường, dây thun sẽ được sử dụng liên tục cho đến khi hàm răng được sắp xếp ngay ngắn, khớp cắn được cân chỉnh hợp lý và chức năng ăn nhai của bệnh nhân được cải thiện rõ rệt. Khi mục tiêu điều trị đã đạt được, bác sĩ sẽ chỉ định ngưng sử dụng dây thun. Việc tuân thủ đúng thời gian đeo theo hướng dẫn là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của quá trình chỉnh nha.
Xem thêm: Đeo Niềng Răng Bao Lâu Mới Có Thể Tháo? Có Nên Tháo Niềng Sớm Không?
Việc đeo dây thun khi niềng có gây cảm giác đau hay khó chịu không?
Trong giai đoạn đầu khi mới bắt đầu sử dụng dây thun niềng răng, bạn có thể cảm nhận được cảm giác ê nhức hoặc khó chịu nhẹ do răng bắt đầu dịch chuyển dưới tác động của lực kéo. Tuy nhiên, cảm giác này thường chỉ kéo dài trong vài ngày đầu và sẽ giảm dần khi răng thích nghi với sự thay đổi.
Việc cảm thấy khó chịu là hoàn toàn bình thường trong quá trình niềng răng nên bạn không cần quá lo lắng. Nếu cơn đau khiến bạn gặp khó khăn trong sinh hoạt, hãy trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cách giảm đau hiệu quả như dùng thuốc giảm đau phù hợp, ăn thức ăn mềm và vệ sinh răng miệng đúng cách. Sự kiên trì trong giai đoạn đầu sẽ giúp bạn nhanh chóng thích nghi và đạt được kết quả chỉnh nha như mong muốn.
Trên đây là các thông tin về dây thun niềng răng mà Platinum Dental muốn chia sẻ đến bạn. Nếu còn bất cứ thắc mặc nào hoặc có nhu cầu niềng răng thẩm mỹ, vui lòng liên hệ ngay với Platinum Detal để được tư vấn chi tiết nhất.
