Rối loạn khớp thái dương hàm: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị, khắc phục

rối loạn khớp thái dương hàm
Avatar photo
Tư vấn chuyên môn bài viết
BS CK1 Trần Lan Anh

Chuyên khoa: Nha khoa thẩm mỹ (dán sứ veneer, bọc răng sứ)

Bác sĩ Trần Lan Anh - Founder & CEO Platinum Dental Group. Chuyên gia top đầu lĩnh vực nha khoa thẩm mỹ (dán sứ veneer), phục hình tại Platinum Dental với hơn 16 năm kinh nghiệm.

Rối loạn khớp thái dương hàm là tình trạng ảnh hưởng đến khớp nối giữa xương hàm dưới và xương sọ, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động ăn nhai, nói và vận động hàm. Khi khớp này bị rối loạn, người bệnh có thể gặp các biểu hiện như đau hàm, đau vùng trước tai, phát ra âm thanh khi há miệng hoặc hạn chế vận động hàm. Nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách, tình trạng này có thể ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị phù hợp là bước quan trọng giúp người bệnh chủ động bảo vệ sức khỏe khớp thái dương hàm.

Rối loạn khớp thái dương hàm là gì?

Rối loạn khớp thái dương hàm là nhóm các tình trạng ảnh hưởng đến khớp thái dương hàm (Temporomandibular Joint – TMJ), bao gồm khớp nối giữa xương hàm dưới và xương sọ, cùng với hệ thống cơ nhai, dây chằng và đĩa khớp liên quan. Đây là khớp có vai trò then chốt trong các hoạt động hằng ngày như ăn nhai, nói chuyện, ngáp và há miệng.

Khi khớp thái dương hàm hoặc các cấu trúc xung quanh bị rối loạn, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như đau hàm, hạn chế vận động, phát ra âm thanh bất thường khi cử động hàm hoặc cảm giác khớp không ổn định. Mức độ rối loạn có thể từ nhẹ, thoáng qua đến kéo dài, ảnh hưởng rõ rệt đến chức năng ăn nhai và sinh hoạt.

Rối loạn khớp thái dương hàm là gì?
Rối loạn khớp thái dương hàm là gì?

Vậy vì sao khớp thái dương hàm dễ bị ảnh hưởng?

Khớp thái dương hàm được xem là một trong những khớp hoạt động nhiều và phức tạp nhất trên cơ thể, do đó rất dễ chịu tác động từ nhiều yếu tố khác nhau.

Trước hết, khớp thái dương hàm phải chịu lực lớn và lặp đi lặp lại liên tục. Mỗi ngày, khớp này tham gia vào hàng nghìn lần đóng – mở miệng khi nhai, nói, nuốt hoặc ngáp. Nếu lực nhai phân bố không đều, thói quen siết chặt hàm hoặc nhai quá mạnh kéo dài, khớp có thể bị quá tải và dần phát sinh rối loạn.

Bên cạnh đó, cấu tạo của khớp thái dương hàm tương đối phức tạp, bao gồm:

  • Phần xương khớp
  • Đĩa khớp (đĩa sụn)
  • Hệ thống cơ nhai
  • Dây chằng và mô mềm xung quanh

Chỉ cần một trong các thành phần này gặp vấn đề như lệch đĩa khớp, co cứng cơ, viêm khớp hoặc tổn thương dây chằng cũng có thể làm mất cân bằng hoạt động của toàn bộ khớp.

Ngoài ra, khớp thái dương hàm còn liên quan mật thiết đến khớp cắn và sự sắp xếp của răng. Những sai lệch khớp cắn, răng không khớp đều, hoặc thay đổi khớp cắn sau điều trị nha khoa nếu không được kiểm soát tốt cũng có thể tạo áp lực bất thường lên khớp, làm tăng nguy cơ rối loạn theo thời gian.

Chính vì những đặc điểm này, rối loạn khớp thái dương hàm là tình trạng không hiếm gặp và cần được nhận diện sớm để có hướng theo dõi và điều trị phù hợp.

Triệu chứng nhận biết rối loạn khớp thái dương hàm

Triệu chứng rối loạn khớp thái dương hàm có thể biểu hiện đa dạng, mức độ từ nhẹ đến nặng và không giống nhau ở mỗi người bệnh. Trong nhiều trường hợp, các dấu hiệu ban đầu khá âm thầm, dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với đau răng, đau tai hay đau đầu thông thường. Việc nhận biết sớm các triệu chứng giúp người bệnh chủ động thăm khám và can thiệp kịp thời.

  • Đau vùng hàm, mặt và trước tai: Người bệnh thường cảm nhận đau âm ỉ hoặc đau nhói tại vùng khớp hàm, đặc biệt là khu vực trước tai, lan ra má hoặc góc hàm. Cơn đau có xu hướng rõ hơn khi nhai, nói nhiều, ngáp hoặc há miệng rộng. Một số trường hợp đau tăng khi thức dậy vào buổi sáng, liên quan đến tình trạng nghiến răng hoặc siết hàm khi ngủ.
  • Đau đầu, đau lan lên cổ và vai gáy: Rối loạn khớp thái dương hàm có thể gây đau đầu tái diễn, cảm giác nặng đầu hoặc căng vùng thái dương. Cơn đau đôi khi lan xuống cổ, vai và gáy do sự liên kết chặt chẽ giữa cơ nhai và hệ cơ vùng đầu – cổ. Tình trạng này kéo dài có thể gây mệt mỏi và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày.
  • Xuất hiện âm thanh bất thường khi cử động hàm: Một dấu hiệu khá điển hình là phát ra âm thanh khi há miệng hoặc nhai, như tiếng “lách cách”, “lộp cộp”, “rắc” hoặc “click”. Những âm thanh này thường liên quan đến sự di chuyển không ổn định của đĩa khớp hoặc sự mất phối hợp giữa các thành phần trong khớp. Âm thanh có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc kèm theo cảm giác đau và khó chịu.
  • Hạn chế vận động hàm và cảm giác cứng hàm: Người bệnh có thể gặp tình trạng khó há miệng to, cứng hàm hoặc mỏi cơ hàm, đặc biệt sau khi ăn nhai lâu. Một số trường hợp ghi nhận hiện tượng hàm bị “khóa”, miệng không mở hoặc đóng bình thường, gây bất tiện trong ăn uống và giao tiếp.
Đau vùng hàm, mặt và trước tai là triệu chứng nhận biết rối loạn khớp thái dương hàm
Đau vùng hàm, mặt và trước tai là triệu chứng nhận biết rối loạn khớp thái dương hàm

Ngoài các biểu hiện tại khớp, rối loạn khớp thái dương hàm còn có thể đi kèm:

  • Ù tai, đau tai nhưng không có dấu hiệu viêm tai
  • Đau răng không rõ nguyên nhân
  • Khó nhai, cảm giác răng không khớp hoặc khớp cắn thay đổi
  • Đau và cứng hàm kéo dài, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống

Do các triệu chứng dễ chồng lấn với nhiều vấn đề khác, người bệnh khi có dấu hiệu nghi ngờ rối loạn khớp thái dương hàm nên thăm khám tại cơ sở nha khoa hoặc chuyên khoa Răng – Hàm – Mặt để được đánh giá chính xác và tư vấn hướng điều trị phù hợp.

Nguyên nhân gây rối loạn khớp thái dương hàm

Rối loạn khớp thái dương hàm thường không xuất phát từ một nguyên nhân đơn lẻ mà là kết quả của nhiều yếu tố kết hợp, bao gồm thói quen sinh hoạt, tình trạng răng – khớp cắn, chấn thương và yếu tố tâm lý. Việc xác định đúng nguyên nhân đóng vai trò quan trọng trong lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hạn chế tái phát.

Thói quen sinh hoạt tạo áp lực lên khớp hàm

Một trong những nguyên nhân phổ biến là các thói quen gây quá tải cho khớp thái dương hàm. Nghiến răng hoặc siết chặt hàm, đặc biệt trong lúc ngủ hoặc khi căng thẳng, khiến khớp và cơ nhai phải chịu lực lớn kéo dài. Theo thời gian, tình trạng này có thể dẫn đến mỏi cơ, đau khớp và rối loạn vận động hàm.

Nghiến răng hoặc siết chặt hàm là một trong những nguyên nhân phổ biến gây quá tải cho khớp thái dương hàm
Nghiến răng hoặc siết chặt hàm là một trong những nguyên nhân phổ biến gây quá tải cho khớp thái dương hàm

Bên cạnh đó, việc nhai thức ăn quá cứng, quá dai, hoặc nhai một bên kéo dài cũng làm lực nhai phân bố không đều giữa hai khớp. Sự mất cân bằng này khiến một bên khớp phải hoạt động nhiều hơn, dễ phát sinh viêm và rối loạn chức năng.

Chấn thương, viêm và thoái hóa khớp

Các chấn thương vùng hàm mặt như tai nạn, va đập, ngã hoặc há miệng quá rộng đột ngột có thể làm tổn thương khớp thái dương hàm và đĩa khớp. Trong một số trường hợp, chấn thương dẫn đến trật khớp hoặc lệch đĩa khớp, gây đau và hạn chế vận động.

Ngoài ra, viêm khớp hoặc thoái hóa khớp cũng là nguyên nhân thường gặp, đặc biệt ở người trưởng thành và người lớn tuổi. Quá trình viêm hoặc thoái hóa khiến bề mặt khớp và mô mềm xung quanh bị tổn thương, làm giảm khả năng vận động trơn tru của khớp hàm.

Yếu tố cơ, dây chằng và tâm lý

Khớp thái dương hàm có mối liên hệ chặt chẽ với hệ cơ nhai và dây chằng vùng đầu – cổ. Khi cơ nhai co cứng kéo dài hoặc dây chằng bị căng quá mức, khớp dễ rơi vào trạng thái mất cân bằng. Căng thẳng, stress và lo âu là những yếu tố thường gặp làm gia tăng tình trạng co cơ và siết hàm, từ đó thúc đẩy rối loạn khớp.

Bên cạnh đó, răng không khớp, lệch khớp cắn, dị tật bẩm sinh hoặc sai lệch trong quá trình mọc răng, chỉnh nha cũng được xem là yếu tố thuận lợi khiến khớp thái dương hàm phải thích nghi với tư thế vận động không lý tưởng trong thời gian dài.

Không kiểm tra và kiểm soát khớp cắn khi làm răng sứ

Trong thực tế lâm sàng, không ít người bệnh xuất hiện tình trạng mỏi hàm, đau khớp thái dương hàm hoặc khó ăn nhai sau khi làm răng sứ, dù răng có hình dáng đẹp và màu sắc tự nhiên. Nguyên nhân phổ biến không nằm ở chất liệu răng sứ, mà đến từ việc khớp cắn không được kiểm tra và kiểm soát đầy đủ sau phục hình.

Khi khớp cắn sai lệch, lực nhai sẽ phân bố không đều lên răng và khớp thái dương hàm. Tình trạng này kéo dài có thể khiến khớp phải chịu quá tải, dẫn đến đau khớp, mỏi cơ hàm và rối loạn chức năng ăn nhai mà người bệnh khó nhận ra nguyên nhân ban đầu.

Platinum Dental Group ứng dụng công nghệ phân tích khớp cắn T-Scan trong phục hình răng để ngăn ngừa tình trạng rối loạn khớp thái dương hàm
Platinum Dental Group ứng dụng công nghệ phân tích khớp cắn T-Scan trong phục hình răng để ngăn ngừa tình trạng rối loạn khớp thái dương hàm

Tại Platinum Dental Group, kiểm soát khớp cắn được xem là yếu tố cốt lõi trong phục hình răng sứ, không chỉ dừng lại ở thẩm mỹ. Bác sĩ CKI Trần Lan Anh – chuyên gia đi đầu trong ngành thẩm mỹ nụ cười chia sẻ rằng: “Trong nha khoa, tất cả các điều trị đều liên quan đến khớp cắn. Từ việc trám 1 cái răng bị sâu đơn giản đến làm 1 hay nhiều chiếc răng sứ/veneer, bước cuối cùng của điều trị luôn là mài điều chỉnh khớp cắn sao cho khi hai hàm cắn lại với nhau thấy thoải mái dễ chịu (khớp cắn tĩnh), và ăn nhai dễ chịu (khớp cắn động).

Việc mài điều chỉnh khớp cắn không tốt gây ra nhiều hệ lụy, như ăn nhai không tốt, chấn thương khớp cắn, gây lệch cơ và loạn năng thái dương hàm.

Thiết kế một khớp cắn cân bằng và ổn định khi làm thẩm mỹ răng cũng quan trọng như làm răng đẹp. Như vậy tuổi thọ của veneer/răng sứ mới lâu bền và quan trọng hơn hết là chúng không gây những bệnh lý về khớp cắn do vô tình bác sĩ gây ra cho bệnh nhân. Đây là trách nhiệm của một bác sĩ phục hình chân chính.”

Nha khoa Platinum Dental Group là một trong những đơn vị tiên phong ứng dụng công nghệ phân tích khớp cắn kỹ thuật số T-Scan trong quá trình điều trị. Công nghệ này cho phép bác sĩ:

  • Đo chính xác lực nhai tại từng điểm tiếp xúc răng
  • Phát hiện sớm vùng chịu lực quá tải mà mắt thường không đánh giá được
  • Điều chỉnh khớp cắn dựa trên dữ liệu định lượng, thay vì cảm nhận chủ quan.

Nhờ đó, nhiều trường hợp người bệnh từng gặp tình trạng đau khớp hoặc mỏi hàm sau làm răng sứ tại nơi khác đã được đánh giá lại toàn bộ khớp cắn tại Platinum Dental Group. Sau khi cân chỉnh phù hợp, chức năng ăn nhai được cải thiện rõ rệt, cảm giác khó chịu vùng khớp giảm dần và khớp thái dương hàm hoạt động ổn định hơn.

Cách tiếp cận này phản ánh định hướng điều trị của Platinum Dental Group: phục hình răng sứ không chỉ để đẹp, mà phải đảm bảo khớp cắn sinh lý và bảo tồn lâu dài cho khớp thái dương hàm. Đây cũng là lý do việc kiểm tra khớp cắn bằng công nghệ được tích hợp như một bước bắt buộc trong quy trình điều trị, thay vì thực hiện mang tính bổ trợ.

Ảnh hưởng của rối loạn khớp thái dương hàm đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống

Rối loạn khớp thái dương hàm không chỉ gây khó chịu tại vùng hàm mà còn ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh trong sinh hoạt hằng ngày. Tùy mức độ và thời gian mắc phải, tình trạng này có thể tác động từ nhẹ đến rõ rệt, làm suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được kiểm soát kịp thời.

  • Khó khăn trong ăn nhai và giao tiếp: Khớp thái dương hàm tham gia trực tiếp vào các hoạt động như nhai, nói, cười và há miệng. Khi khớp bị rối loạn, người bệnh có thể gặp khó khăn khi ăn uống, đặc biệt với thức ăn cứng hoặc cần nhai lâu. Cảm giác đau, mỏi hoặc cứng hàm khiến việc nói chuyện, phát âm và giao tiếp trở nên kém thoải mái, ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc hằng ngày.
  • Đau kéo dài và ảnh hưởng đến giấc ngủ: Tình trạng đau hàm, đau vùng trước tai hoặc đau đầu liên quan đến rối loạn khớp thái dương hàm có thể xuất hiện lặp đi lặp lại. Cơn đau kéo dài khiến người bệnh dễ mệt mỏi, khó tập trung và rối loạn giấc ngủ. Việc ngủ không sâu giấc, thức dậy với cảm giác đau hàm hoặc nhức đầu vào buổi sáng là biểu hiện thường gặp, đặc biệt ở những trường hợp có kèm nghiến răng khi ngủ.
  • Ảnh hưởng đến tâm lý và chất lượng sống: Đau mạn tính và hạn chế vận động hàm trong thời gian dài có thể gây căng thẳng, lo lắng và giảm chất lượng cuộc sống. Một số người bệnh có xu hướng hạn chế ăn uống, giao tiếp hoặc né tránh các hoạt động cần nói nhiều, cười lớn do sợ đau hoặc khó chịu. Những thay đổi này, nếu kéo dài, có thể ảnh hưởng đến tâm lý và sự tự tin trong sinh hoạt xã hội.
  • Hậu quả lâu dài nếu không điều trị: Nếu rối loạn khớp thái dương hàm không được chẩn đoán và điều trị phù hợp, tình trạng này có thể tiến triển thành viêm khớp mạn tính, mòn khớp hoặc thoái hóa khớp thái dương hàm. Khi đó, chức năng ăn nhai suy giảm rõ rệt và việc điều trị trở nên phức tạp hơn, tiềm ẩn nguy cơ để lại di chứng lâu dài.
Ảnh hưởng của rối loạn khớp thái dương hàm đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống
Ảnh hưởng của rối loạn khớp thái dương hàm đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống

Vì vậy, việc nhận diện sớm các ảnh hưởng của rối loạn khớp thái dương hàm và chủ động thăm khám khi có triệu chứng là yếu tố quan trọng giúp người bệnh bảo tồn chức năng khớp và duy trì chất lượng cuộc sống ổn định.

Chẩn đoán rối loạn khớp thái dương hàm

Chẩn đoán rối loạn khớp thái dương hàm cần được thực hiện một cách toàn diện, kết hợp giữa thăm khám lâm sàng và các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khi cần thiết. Mục tiêu là xác định nguyên nhân gây rối loạn, mức độ tổn thương của khớp và xây dựng kế hoạch điều trị phù hợp cho từng người bệnh.

Khám lâm sàng 

Trong bước đầu, bác sĩ chuyên khoa Răng – Hàm – Mặt sẽ khai thác chi tiết triệu chứng mà người bệnh đang gặp phải, bao gồm thời gian xuất hiện đau, mức độ đau, tần suất, các yếu tố làm tăng hoặc giảm triệu chứng. Đồng thời, bác sĩ cũng tìm hiểu tiền sử nghiến răng, thói quen nhai, căng thẳng tâm lý, chấn thương vùng hàm mặt hoặc các điều trị nha khoa gần đây.

Tiếp theo, bác sĩ tiến hành kiểm tra vận động khớp hàm, đánh giá:

  • Biên độ há – đóng miệng
  • Khả năng cử động hàm sang trái, phải
  • Sự đối xứng khi vận động
  • Cảm giác đau hoặc khó chịu trong quá trình cử động

Bác sĩ cũng sẽ lắng nghe và sờ nắn vùng khớp để phát hiện các âm thanh bất thường như tiếng “lách cách” hoặc “lộp cộp”, đồng thời kiểm tra tình trạng căng cơ nhai và cơ vùng đầu – cổ.

Hình ảnh học và xét nghiệm (nếu cần)

Trong những trường hợp triệu chứng kéo dài, đau nhiều hoặc nghi ngờ tổn thương cấu trúc khớp, bác sĩ có thể chỉ định các phương tiện chẩn đoán hình ảnh để đánh giá sâu hơn:

  • X-quang toàn cảnh hàm: giúp quan sát tổng thể xương hàm và khớp thái dương hàm.
  • CBCT hoặc CT scan: cung cấp hình ảnh chi tiết cấu trúc xương, hỗ trợ phát hiện biến dạng, mòn khớp hoặc thoái hóa.
  • MRI: đặc biệt hữu ích trong đánh giá đĩa khớp, mô mềm, tình trạng lệch đĩa hoặc viêm khớp.
Bác sĩ chẩn đoán tình trạng thông qua hình ảnh được chụp từ các thiết bị
Bác sĩ chẩn đoán tình trạng thông qua hình ảnh được chụp từ các thiết bị

Trong một số trường hợp nghi ngờ viêm khớp hoặc bệnh lý toàn thân liên quan, xét nghiệm bổ sung có thể được chỉ định để hỗ trợ chẩn đoán và loại trừ các nguyên nhân khác.

Việc chẩn đoán chính xác rối loạn khớp thái dương hàm là cơ sở quan trọng giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, hạn chế tiến triển nặng và cải thiện chức năng khớp lâu dài cho người bệnh.

Các phương pháp điều trị rối loạn khớp thái dương hàm

Việc điều trị rối loạn khớp thái dương hàm phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ tổn thương và triệu chứng cụ thể của từng người bệnh. Trong đa số trường hợp, bác sĩ sẽ ưu tiên các biện pháp bảo tồn, không phẫu thuật. Can thiệp chuyên sâu chỉ được cân nhắc khi điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả.

Biện pháp điều trị bảo tồn, không phẫu thuật 

Các biện pháp điều trị bảo tồn, không phẫu thuật là hướng điều trị được áp dụng phổ biến, đặc biệt ở giai đoạn sớm hoặc trung bình của rối loạn khớp thái dương hàm.

  • Sử dụng máng nhai (splint/mouth guard): Máng nhai được chỉ định cho người bệnh có tình trạng nghiến răng hoặc siết hàm. Thiết bị này giúp phân tán lực nhai đều hơn, giảm áp lực lên khớp thái dương hàm và hạn chế mài mòn răng. Việc sử dụng máng nhai cần được thiết kế và theo dõi bởi bác sĩ chuyên môn để đảm bảo phù hợp với từng khớp cắn.
  • Vật lý trị liệu và thư giãn cơ hàm: Các phương pháp vật lý trị liệu như bài tập vận động hàm, massage cơ nhai, chườm ấm hoặc chiếu hồng ngoại có tác dụng giảm đau, giãn cơ và cải thiện biên độ vận động khớp. Những liệu pháp này thường được kết hợp với hướng dẫn tập luyện tại nhà nhằm hỗ trợ phục hồi chức năng khớp.
  • Điều chỉnh thói quen sinh hoạt: Thay đổi thói quen đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị, bao gồm: Tránh nhai thức ăn quá cứng hoặc quá dai; Không nhai một bên trong thời gian dài; Hạn chế há miệng quá rộng; Kiểm soát căng thẳng, giảm siết hàm vô thức.
  • Điều trị bằng thuốc khi cần thiết: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm đau, kháng viêm hoặc thuốc giãn cơ để hỗ trợ kiểm soát triệu chứng. Việc sử dụng thuốc cần tuân thủ đúng chỉ định và thời gian điều trị nhằm đảm bảo an toàn cho người bệnh.
Máng nhai được chỉ định cho người bệnh có tình trạng nghiến răng hoặc siết hàm
Máng nhai được chỉ định cho người bệnh có tình trạng nghiến răng hoặc siết hàm

Can thiệp chuyên sâu khi cần thiết

Khi rối loạn khớp thái dương hàm ở mức độ nặng, có tổn thương cấu trúc rõ rệt hoặc không đáp ứng với điều trị bảo tồn, bác sĩ có thể cân nhắc các phương pháp can thiệp chuyên sâu.

  • Can thiệp phẫu thuật khớp thái dương hàm: Các kỹ thuật như nội soi khớp, chỉnh sửa đĩa khớp hoặc can thiệp cấu trúc khớp chỉ được chỉ định trong những trường hợp đặc biệt, sau khi đã đánh giá kỹ lưỡng lợi ích và nguy cơ.
  • Điều trị phối hợp đa chuyên khoa: Trong nhiều trường hợp, điều trị rối loạn khớp thái dương hàm cần sự phối hợp giữa nha khoa phục hồi hoặc chỉnh nha (khi có sai lệch khớp cắn), vật lý trị liệu, kiểm soát stress và tư vấn tâm lý nếu cần. Cách tiếp cận đa mô thức giúp cải thiện triệu chứng, ổn định khớp và hạn chế tái phát trong dài hạn.

Cách phòng ngừa và chăm sóc khớp thái dương hàm tại nhà

Bên cạnh điều trị theo chỉ định của bác sĩ, việc chăm sóc và điều chỉnh thói quen sinh hoạt hằng ngày đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa rối loạn khớp thái dương hàm cũng như hỗ trợ duy trì sự ổn định của khớp về lâu dài. Người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản dưới đây để giảm nguy cơ tái phát và cải thiện chức năng khớp.

Điều chỉnh thói quen ăn uống và nhai

Chế độ ăn phù hợp giúp giảm áp lực lên khớp thái dương hàm, đặc biệt trong giai đoạn đang có triệu chứng. Người bệnh nên ưu tiên thức ăn mềm, dễ nhai, hạn chế các loại thực phẩm quá cứng, dai hoặc cần nhai nhiều. Việc  nhai đều hai bên hàm giúp phân bố lực nhai cân bằng, tránh tình trạng một bên khớp phải chịu tải nhiều hơn trong thời gian dài.

Chế độ ăn phù hợp giúp giảm áp lực lên khớp thái dương hàm, đặc biệt trong giai đoạn đang có triệu chứng
Chế độ ăn phù hợp giúp giảm áp lực lên khớp thái dương hàm, đặc biệt trong giai đoạn đang có triệu chứng

Ngoài ra, cần tránh thói quen nhai kẹo cao su thường xuyên hoặc cắn chặt răng khi tập trung, vì những hành động này có thể làm tăng áp lực không cần thiết lên khớp.

Kiểm soát stress và hạn chế nghiến răng

Căng thẳng kéo dài là yếu tố thuận lợi làm gia tăng tình trạng siết hàm và nghiến răng, đặc biệt vào ban đêm. Người bệnh nên chủ động quản lý stress thông qua nghỉ ngơi hợp lý, tập luyện nhẹ nhàng, thư giãn tinh thần hoặc các phương pháp giảm căng thẳng phù hợp với sinh hoạt cá nhân.

Trong trường hợp có dấu hiệu nghiến răng khi ngủ, người bệnh cần thăm khám nha khoa để được tư vấn giải pháp hỗ trợ như máng nhai, nhằm bảo vệ răng và giảm tải cho khớp thái dương hàm.

Giữ tư thế đúng trong sinh hoạt hằng ngày

Tư thế đầu – cổ – vai có mối liên hệ chặt chẽ với hoạt động của khớp thái dương hàm. Việc ngồi làm việc sai tư thế, cúi đầu lâu hoặc nằm đè lên hàm khi ngủ có thể làm tăng căng cơ và ảnh hưởng đến khớp. Người bệnh nên duy trì tư thế thẳng khi làm việc, hạn chế chống cằm và lựa chọn tư thế ngủ thoải mái, không tạo áp lực trực tiếp lên hàm và cổ.

Tập luyện và thư giãn cơ hàm đúng cách

Một số bài tập vận động và thư giãn cơ hàm nhẹ nhàng có thể giúp cải thiện độ linh hoạt của khớp và giảm căng cơ. Tuy nhiên, các bài tập này nên được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để đảm bảo phù hợp với tình trạng cụ thể của từng người bệnh, tránh tập sai gây quá tải cho khớp.

Bài tập vận động và thư giãn cơ hàm nhẹ nhàng giúp cải thiện độ linh hoạt của khớp và giảm căng cơ
Bài tập vận động và thư giãn cơ hàm nhẹ nhàng giúp cải thiện độ linh hoạt của khớp và giảm căng cơ

Việc duy trì thói quen chăm sóc khớp thái dương hàm đúng cách tại nhà, kết hợp thăm khám định kỳ khi có dấu hiệu bất thường, sẽ giúp người bệnh bảo vệ chức năng khớp, hỗ trợ quá trình điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống lâu dài.

Rối loạn khớp thái dương hàm là tình trạng có thể gặp ở nhiều độ tuổi và mức độ khác nhau, ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng ăn nhai, giao tiếp và chất lượng cuộc sống. Các triệu chứng ban đầu đôi khi không rõ ràng, dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với những vấn đề răng miệng và tai – mũi – họng thông thường. Tuy nhiên, nếu được nhận diện sớm và chẩn đoán đúng nguyên nhân, phần lớn các trường hợp rối loạn khớp thái dương hàm có thể được kiểm soát hiệu quả bằng những phương pháp điều trị bảo tồn và điều chỉnh thói quen sinh hoạt phù hợp.

Tại Platinum Dental Group, người bệnh được thăm khám và đánh giá rối loạn khớp thái dương hàm theo hướng tiếp cận toàn diện, kết hợp giữa khám lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh và phân tích khớp cắn. Quy trình điều trị chú trọng kiểm soát lực nhai, cân bằng khớp cắn và bảo tồn chức năng khớp, nhằm hỗ trợ cải thiện triệu chứng và duy trì sự ổn định lâu dài cho hệ thống nhai.

Người bệnh gặp các dấu hiệu như đau hàm, cứng hàm, phát ra âm thanh khi há miệng hoặc khó ăn nhai kéo dài có thể chủ động thăm khám tại Platinum Dental Group để được tư vấn phương án theo dõi và điều trị phù hợp với từng tình trạng cụ thể.